Trong nhiều năm qua, công tác tuyên truyền phòng, chống bạo lực gia đình đã được triển khai sâu rộng trên toàn quốc, bằng nhiều hình thức đa dạng: từ các pano, áp phích, đến các buổi nói chuyện chuyên đề, các chiến dịch truyền thông qua mạng xã hội, phim ảnh, sân khấu hóa… Những khẩu hiệu như “Gia đình là nơi không có bạo lực” hay “Yêu thương là gốc rễ của hạnh phúc” đã trở nên quen thuộc với người dân. Tuy nhiên, liệu những thông điệp đó đã thực sự chạm đến hành động?

Câu trả lời, đáng tiếc, là chưa đủ.

Bạo lực gia đình vẫn đang âm thầm diễn ra

Theo số liệu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trung bình mỗi năm có hàng chục nghìn vụ việc liên quan đến bạo lực gia đình được phát hiện và xử lý. Tuy nhiên, con số thực tế có thể cao hơn nhiều, khi phần lớn các nạn nhân vẫn chọn im lặng, vì lo sợ, vì bị lệ thuộc kinh tế, hoặc vì tâm lý "xấu chàng hổ ai".

Không ít phụ nữ và trẻ em đang sống trong bạo lực như một điều mặc định, khi chính họ không nhận ra rằng mình đang bị xâm phạm thân thể, tinh thần hay quyền tự chủ. Tuyên truyền dừng lại ở việc “nâng cao nhận thức” thôi là chưa đủ. Điều quan trọng hơn là biến nhận thức thành hành động cụ thể, đồng bộ và quyết liệt.

Những khoảng trống cần lấp đầy

1. Thiếu nơi tạm lánh và hỗ trợ khẩn cấp: Nhiều địa phương vẫn chưa có nhà tạm lánh cho nạn nhân bạo lực gia đình. Khi bị bạo hành, nạn nhân không biết đi đâu, cầu cứu ai.

2. Luật pháp chưa đủ sức răn đe: Dù Luật Phòng, chống bạo lực gia đình đã được sửa đổi (năm 2022), nhưng công tác xử lý các vụ việc vẫn còn lỏng lẻo. Không ít kẻ bạo hành chỉ bị "phê bình, hòa giải", mà không có hình thức xử lý mạnh tay đủ sức răn đe.

3. Cán bộ cơ sở lúng túng trong xử lý: Nhiều tổ trưởng dân phố, công an xã còn né tránh, coi đó là “chuyện riêng trong nhà”, không dám can thiệp sâu. Điều này vô tình tiếp tay cho cái ác tồn tại.

4. Định kiến xã hội đè nặng nạn nhân: Xã hội vẫn còn những quan niệm như “chồng đánh vợ là chuyện bình thường”, “con không nghe lời thì phải đánh”, hoặc “ly hôn là điều đáng xấu hổ”, khiến nạn nhân bạo lực tiếp tục bị trói buộc trong vòng xoáy cam chịu.

Đã đến lúc hành động mạnh mẽ và thực chất hơn

• Tăng cường trách nhiệm pháp lý: Người gây bạo lực gia đình cần bị xử lý nghiêm minh, không để lọt tội, không để hòa giải là cách xử lý mặc định.

• Xây dựng mạng lưới hỗ trợ thiết thực: Đường dây nóng, trung tâm tư vấn, nơi tạm lánh, tư vấn pháp lý, hỗ trợ tâm lý cần được đầu tư đúng mức và phổ biến rộng rãi đến người dân.

• Đưa giáo dục về giới và phi bạo lực vào trường học: Dạy cho trẻ em biết tôn trọng, kiểm soát cảm xúc, phản đối bạo lực từ sớm để thay đổi thế hệ tiếp theo.

• Phát huy vai trò cộng đồng: Mỗi người dân cần trở thành “tai mắt” để phát hiện, ngăn chặn bạo lực; không thờ ơ, không xem đó là chuyện riêng tư.

Kết luận: Không thể chỉ nói – phải làm

Tháng hành động phòng, chống bạo lực gia đình năm 2025 là cơ hội để chúng ta nhìn lại một cách nghiêm túc: đã đến lúc dừng lại ở tuyên truyền, và bắt đầu một giai đoạn hành động quyết liệt, hiệu quả và thực tế hơn.

Bạo lực gia đình không tự biến mất chỉ bằng những tấm áp phích hay những buổi nói chuyện. Nó chỉ chấm dứt khi cả xã hội cùng đứng lên, không chỉ nói “Không với bạo lực”, mà thực sự bảo vệ, hỗ trợ, can thiệp và thay đổi tận gốc vấn đề.